Każdy kolejny rok przynosi zamiany. Jeszcze kilka lat temu pewnie nikt nie brał pod uwagę, że praca online stanie się tak powszechna. Jeszcze rok temu mało kto spodziewał się, że sztuczna inteligencja tak szybko wpłynie na przedsiębiorstwa. Na co więc współczesny lider powinien szczególnie zwrócić uwagę? Wybraliśmy 5 trendów w zarządzaniu, które naszym zdaniem będą dominowały w 2024 i jeszcze mocniej wpływały na biznes.
Zarządzanie na odległość – zespół rozproszony
Umiejętność skutecznego zarządzania rozproszonymi zespołami, czy mówiąc inaczej zarządzania na odległość, to coraz częściej jest znak rozpoznawczy nowoczesnego lidera. Ta zmiana odzwierciedla szerszy trend, gdzie biznesy nie są już ograniczone przez granice geograficzne i zamiast tego działają na globalnej scenie.
Chyba nie trzeba nikogo przekonywać do tego, że to szybki rozwój technologii komunikacyjnych był fundamentem tej transformacji, umożliwiając zespołom bezproblemową pracę w różnych lokalizacjach. Katalizatorem była też pandemia. Wideokonferencje, rozwiązania oparte na chmurze i narzędzia do współpracy w czasie rzeczywistym stały się kręgosłupem pracy zdalnej i wciąż wspierają rozwój środowiska online, w którym pracownicy łączą się ze sobą niezależnie od tego, gdzie przebywają. Czy wyobrażasz sobie dzisiejszy świat bez spotkań online?
Równie ważnym aspektem determinującym życie online, co rozwój technologii, jest nacisk na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym i pragnienie elastyczności w miejscu pracy. Dziś już nie mówi się tylko o work-life banalce, ale o work life fluidity. Na horyzoncie widać zmierzch warunków pracy, gdzie pracownik pracuje przy swoim biurku równo od godz. 8:00 do godz. 16:00. Coraz więcej osób wybiera pracę w domu.
Zespoły rozproszone pozwalają także firmom na dostęp do szerszego zasobu talentów, nieskrępowany przez ograniczenia geograficzne. Dziś można tworzyć zespoły pracujące w Łodzi, Wrocławiu i w Suwałkach, w Warszawie, Bratysławie i Tokio. Taka różnorodność bez wątpienia wzbogaca kreatywność zespołu. Co więcej, redukcja przestrzeni biurowej i odporność wykazywana przez rozproszone zespoły w czasach kryzysów (np. takich jak pandemia COVID-19), podkreślają praktyczne korzyści pracy zdalnej i hybrydowej.
Jednakże skuteczne zarządzanie rozproszonymi zespołami wymaga określonego zestawu umiejętności. Pewnie każdy lider, który zetknął się z zarządzaniem na odległość, przyzna, że wymaga to zestawu innych kompetencji niż w przypadku tradycyjnego modelu pracy. W cenie są przede wszystkim wszelkie umiejętności i kompetencje związane ze skuteczną komunikacją, a wyzwaniem jest też dbanie o jednolitą kulturę firmy (do tego jeszcze wrócimy) pomimo fizycznej separacji członków zespołu. W istocie umiejętność efektywnego zarządzania rozproszonym zespołem nie jest tylko nowoczesnym trendem w zarządzaniu, ale kluczową kompetencją w szybko ewoluującym środowisku biznesowym.
Elastyczność i zwinność
Zwinność odgrywa podstawową rolę we współczesnym zarządzaniu, a umiejętność szybkiego dostosowania się do zmian i wyzwań to fundamentalna kompetencja nowoczesnego managera i nowoczesnej firmy. Koncepcja ta wykracza poza samą szybkość; obejmuje strategiczne, holistyczne podejście do nawigowania w zmianach.
Na dzisiejszym niestabilnym rynku, który cechuje szybki rozwój technologiczny i zmieniające się preferencje konsumentów, zwinność umożliwia organizacjom szybką reakcję na te fluktuacje, przekształcając wyzwania w możliwości wzrostu i innowacji. Centralnym elementem zwinności w zarządzaniu jest skupienie na kliencie, dzięki czemu produkty i usługi ściśle odpowiadają ewoluującym potrzebom rynku. Takie podejście wymaga elastycznych procedur i zdecentralizowanego podejmowania decyzji (niezależnie od stanowiska) – dzięki temu zespoły mają szansę na skuteczniejszą reakcję.
Elastyczność podkreśla też znaczenie współpracy między różnymi działami i wspiera kulturę innowacji poprzez różnorodne perspektywy. Integralną częścią tego podejścia jest ciągły cykl doskonalenia i uczenia się, promujący mentalność, w której ceni się iteracyjne zmiany i informacje zwrotne, gdzie przeszkody są postrzegane jako okazje do nauki.
Zwinne zarządzanie wymaga wyjątkowego stylu przywództwa, bardziej wspierającego niż dyrektywnego; środowiska, w którym zespoły mogą szybko się dostosować i doskonalić. Można więc powiedzieć, że zwinność we współczesnym zarządzaniu polega na tworzeniu dynamicznej kultury organizacyjnej, nastawionej na ciągłą adaptację i skupienie na kliencie. Czy to łatwe? Łatwe pewnie nie, ale konieczne!
Emocje w zarządzaniu
Zrozumienie i zarządzanie emocjami są fundamentem, na którym można budować zdrowy, produktywny zespół. Współcześni menedżerowie, na szczęście, coraz częściej dostrzegają, że inteligencja emocjonalna jest istotnym składnikiem skutecznego przywództwa. Obejmuje to zdolność dostrzegania, rozumienia i zarządzania nie tylko własnymi emocjami, ale także emocjami swoich pracowników.
Skuteczne zarządzanie emocjami wiąże się z uznaniem i poszanowaniem różnorodnych doświadczeń emocjonalnych poszczególnych osób w zespole, co z kolei wpływa na motywację, zaangażowanie i ogólne zadowolenie z pracy. Współczesny lider powinien tworzyć środowisko, w którym członkowie zespołu czują się docenieni, zrozumiani i gdzie mogą wyrażać swoje uczucia oraz obawy. Ta wrażliwość na emocje wykracza poza empatię; rolą managera jest aktywne słuchanie, zapewnianie odpowiedniego wsparcia i konstruktywne reagowanie na zarówno pozytywne, jak i negatywne emocje.
Ci przełożeni, którzy wiedzą, jak radzić sobie z emocjami, mogą skutecznie zarządzać konfliktami (przede wszystkim nie dopuszczać do ich powstania), wspierać spójność zespołu i budować zaufanie, co z kolei prowadzi do stworzenia środowiska. w którym po prostu chce się pracować. Tylko tyle i aż tyle!
Zatem rolą współczesnego menedżera jest rozpoznanie i zaspokajanie emocjonalnych potrzeb swojego zespołu i zarządzanie emocjami nie tylko dla dobrostanu poszczególnych pracowników, ale także dla ogólnej kondycji organizacji. Bo zwiększając indywidualne zadowolenie, zmniejszając stres w miejscu pracy, ostatecznie wpływamy na lepszą wydajność, a w konsekwencji na lepsze wyniki firmy. Takie podejście wszystkim się opłaca!
Sztuczna inteligencja i współczesny lider
Gdyby wybierać, co w 2023 roku wywołało największe poruszenie w świecie biznesu, wielu by pewnie powiedziało, że była to sztuczna inteligencja, ze słynnym Chat GPT na czele. W 2024 roku rozwój AI będzie z pewnością jeszcze większy. Dlatego też włączenie sztucznej inteligencji do współczesnego zarządzania to krok, który po prostu trzeba wykonać, by nie zostać w tyle. Ta rewolucyjna zmiana oferuje mnóstwo zalet, które przedefiniowują krajobraz operacji biznesowych i podejmowania decyzji.
Przede wszystkim AI może wspierać podejmowanie decyzji opartych na danych, ponieważ umożliwia menedżerom szybką i precyzyjną analizę obszernych zbiorów danych. Nie tylko zwiększa to szansę na lepsze decyzje, ale także znacząco przyspiesza cały proces.
Wiele osób, które na co dzień korzystają już z dobrodziejstw AI, podkreśla, że nie do przecenienia jest automatyzacja rutynowych zadań – od prostych spraw jak dodawanie zadań do to-do-list aż po bardziej skomplikowane (inteligentne filtrowania i redystrybucja poczty itd.). Narzędzia oparte na sztucznej inteligencji pozwalają zaoszczędzić czas i skupić się na strategicznym myśleniu. Co więcej, narzędzia AI wzmacniają współpracę zespołową i zarządzanie projektami poprzez organizowanie wspólnych zadań czy koordynowanie terminów.
AI może także usprawnić rekrutację, efektywnie przeglądając aplikacje w celu zidentyfikowania najbardziej odpowiednich kandydatów, optymalizując tym samym proces zatrudnienia. Sztuczną inteligencję można również wykorzystać do przeanalizowania mocnych i słabych stron zespołu, dostosowania programów szkoleniowych czy identyfikacji luk w umiejętnościach poszczególnych pracowników. Jednakże wdrożenie AI w zarządzanie zasobami ludzkimi nie jest pozbawione wyzwań, szczególnie pod względem etycznych rozważań i obaw związanych z prywatnością.
Sztuczna inteligencja we współczesnym zarządzaniu może być katalizatorem zwiększonej efektywności, lepszego podejmowania decyzji, doskonalszych analiz, automatyzacji rutynowych prac. Pomimo wyzwań i pewnej niepewności oznacza to znaczący skok w sposobie, w jaki działa firma, tym bardziej że dynamiczny rozwój cyfrowy jest nieunikniony. Lepiej więc być na bieżąco niż później gonić liderów zmian.
Kultura organizacyjna to prawdziwe wartości
Kultura firmy, zbiorowe wartości, przekonania i zachowania definiujące organizację są nieodzownym aspektem współczesnego zarządzania, niezależnie od branży, w jakiej działa firma. Gdy wartości wyznawane przez zespół rezonują z kulturą firmy, znacząco wpływa to na zaangażowanie zespołu i zadowolenie z pracy. To dopasowanie nie tylko zwiększa produktywność pracowników, ale także zmniejsza rotację. Dziś, gdy szczególnie „pokolenie Z” stawia na ogólny dobrostan, pozytywna kultura organizacyjna firmy staje się kluczowym czynnikiem różnicującym, często mającym pierwszeństwo przed innymi atrybutami pracy, takimi jak na przykład wynagrodzenie.
Kultura firmy rozciąga się również na publiczny aspekt, kształtując wizerunek marki i reputację, co niewątpliwie wpływa na jej atrakcyjność dla klientów, partnerów i inwestorów. Kultura sprzyjająca otwartej komunikacji, współpracy i innowacjom stanowi fundament rozwoju kreatywności oraz generowania nowych pomysłów, co w rezultacie prowadzi do ulepszenia produktów i usług – a właśnie tego często oczekuje rynek.
W czasach zmian lub kryzysu spójna kultura jest kluczowym czynnikiem kształtującym odporność organizacji, jest gwarantem, że pracownicy pozostają skoncentrowani i zjednoczeni. Wspólne wartości firmy są niezbędne do promowania pracy zespołowej, do tworzenia środowiska, w którym ceni się różnorodność, szacunek i inkluzywność. Ostatecznie, to właśnie kultura organizacyjna firmy jest nierozerwalnie związana z jej ogólną wydajnością i sukcesem.
Dlatego w nowoczesnym zarządzaniu kultywowanie i pielęgnowanie odpowiedniej kultury firmy nie jest tylko dodatkowym zadaniem; jest niezbędne do podstawowego funkcjonowania i sukcesu organizacji. Ale uwaga! Wartości firmy to nie puste hasła wypisane na tablicy, która wisi w sekretariacie prezesa. Takie fikcyjne podejście do kultury organizacyjnej to droga w przepaść – pracownicy, kontrahenci, klienci szybko zorientują się, że są mamieni i oszukiwani. A w dzisiejszym konkurencyjnym świecie nie ma miejsca na fałsz. Dlatego rolą managera jest faktyczne, realne wdrażanie wartości firmy tak, by szczytne hasła faktycznie żyły w organizacji.
Czy te trendy będą dominować w 2024 roku? Czy wzrost produktywności zależy bardziej od dobrego samopoczucia pracowników, czy może od wykorzystania sztucznej inteligencji w przedsiębiorstwach? Skuteczne i nowoczesne zarządzanie do suma wielu elementów, a zadaniem managera jest rozumieć zachodzące zmiany, przygotować się na nie i dzięki temu stworzyć środowisko pracy, które odpowiada współczesnym trendom.